Cử chỉ, điệu bộ không biết mực thước nào. Một bên vô định hướng về đời sống, một bên nhận thức cứu cánh của nhân loại cách rõ rệt. Bây giờ từng giây phút thưởng thức thú vị của tình yêu bằng cách tưởng tượng hình ảnh người đẹp.
Yêu đương vả lại không phải là mua bán sản vật nên không bảo đảm được bằng văn kiện. Tâm hồn họ tự nhiên cỡi mở. Có nhiều bạn trai tướng diện đ àn bà, coi ẻo lả, yểu điệu, ăn nói giọng oanh vàng.
Tư tưởng, nói năng, hành động lắm lúc rất hời hợt, nông nỗi ngoài sức ta tưởng tượng. Họ cướp lời để nói cơ hồ như không muốn được nghe mà chỉ thèm được nói. Nên nhớ bạn trai dù tốt đến đâu hãy để ý cách sử dụng tiền bạc với nhau.
Đừng mong họ tín nhiệm để lãnh việc lớn. Họ chưa gặp những gay cấn rơi lụy kiểu Musset, Georgges Sand để viết lòng ra bằng máu lệ đâu. Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại.
Tại sao sau lúc họ đóng vai trò thế Thượng đế gieo một mầm sống rồi họ không can thiệp gì hết vào sự lớn lên về thể xác của đứa con mà về sau họ tha thiết yêu con? Trả lời câu hỏi nầy phải chạy đến tình yêu và nhất là lương tâm. Xô đẩy năm châu đến đại đồng. Cha rầy họ không học a, b, c họ khóc, nửa giờ sau là họ rong đi chơi và cười như pháo nổ.
Nhà giáo dục nên sáng suốt tìm những lúc bạn trai cô độc để giúp họ giải thoát tâm hồn. Họ đặt mình vào một hoàn cảnh bế tắc: Và đến tuổi trưởng thành, họ cũng giữ các quái tật ấy, họ chỉ đổi việc thôi tinh thần kỳ dị vẫn còn.
Tôi vẫn biết ở thời nầy tuổi trẻ ngang ngạnh lắm, bất kể nhà giáo dục. Ai có nhiệm vụ giáo dục thanh niên sáng suốt đ ào luyện họ mà không hơn một lần gặp họ viết thư tình. Tật hồ nghi có thể sinh ra nữa, nếu lương tâm cứ bị lấn áp: đ àn áp chớ đâu có tàn hủy lương tâm được.
Hạnh phúc của dân tộc bạn, hưng thạnh của loài người tùy ở bạn không ít. Mendousse thì từ lúc 13 tuổi trở đi, những xương ngang và xương dọc của bạn trai tiến nhanh về dài cũng như to. Rồi luật chia ly nữa.
Tôi phải chống trả với thằng người nông nỗi của tôi. Cha đánh má, chị hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha. Còn đ àn ông không phải đàn ông, đ àn bà không phải đàn bà cũng không phải lưỡng tính nên họ có thứ tâmtính riêng.
Nói vậy không phải bạn trai cần bắt chước những góc cạnh yếu hèn của phụ nữ. Mấy tháng được họ mặc áo sơ mi thông thường, nay họ mặc rộng như bồng bột, bao nhiếm hay mặc châït rất châït bó thân tựïa đòn bánh tét. Họ cười nhạo thầy giáo nếu thầy giáo không cho họ viết thư tình.