Nhiều khổ sở và bất hạnh phát sinh khi bạn xem mỗi ý tưởng xảy đến trong đầu mình như một điều gì có thật. Đó là cảm nhận về tự thân của bạn được làm nên bởi trí năng, thưòng bị tha hoá bởi quá khứ và luôn muốn tìm sự thoả mãn ở tương lai. Ăn đồ ăn thiu thì bị đau bụng.
Trong khi cư xử với người khác, bạn có thể phát hiện ở trong bạn một cảm giác ưu việt hoặc một mặc cảm thua thiệt rất vi tế đối với người kia không? Đó là khi bạn nhìn qua cặp mắt của tự ngã, bản ngã đó thường sống trong sự so sánh của chuyện được/mất, hơn/thua. Vì chúng chưa hề tự tách mình ra khỏi cơ cấu tổng thể của vũ trụ bằng cách tuyên bố một sự hiện hữu có tính cách biệt: “Tôi” và phần còn lại của vũ trụ, không dính gì với tôi. Hay nói đúng hơn, là tựa sách đã đến từ một nơi rất Tĩnh Lặng ở bên trong mà chắc chắn không phải là bằng suy tư của tôi.
Hãy để cho đời sống được xảy ra. Tôi chính là Tâm đang được biểu hiện qua muôn ngàn hình tướng. Chủ thể “Tôi” không thể tự biến nó thành một đối tượng của tri thức, của Tâm.
Do đó, cái Chết là một cái gì linh thiêng nhất trên đời. (3) Chân Ngã: Chân Ngã tức là bản chất chân thực, bất hoại, vĩnh cửu của mình. Cái Chết không còn là một cái gì bất thường hay là một điều đáng làm cho bạn chán ghét nhất như nền văn minh hiện đại cứ muốn bạn tin, mà cái Chết là một cái gì rất tự nhiên trong đời, không thể tách rời khỏi sự Sống - đối cực rất tự nhiên của nó.
Tìm ra được chiều không gian đó sẽ giải thoát bạn, và đời sống của bạn, khỏi những khổ đau mà bạn đã gây ra cho chính mình và những người chung quanh khi “cái Tôi nhỏ bé” - được làm ra bởi trí năng – là tất cả những gì bạn biết về chính mình, điều khiển cuộc đời của bạn. Đó chính là không gian bên trong của nhận thức thuần khiết, đó cũng chính là Tâm(5). Nói một cách khác: Bạn đang hiện diện ở nơi này.
(56) Tâm thức đồng nhất: Đó là phút igây khi trong ta không có sự phản biệt ta với người. Những hiểu biết của đạo Phật về thực tại, cách đây hơn hai ngàn năm trăm năm, ngày nay đã được những nhà vật lý học xác nhận: Không có một cái gì hoặc một sự việc gì có thể hiện hữu độc lập, riêng rẽ (35). Bạn vừa bước ra khỏi thói quen suy tưởng của tâm thức cộng đồng, của nhân loại, một thói quen đã bị thâm nhiễm trong hàng ngàn năm qua.
Sự thật là bạn không thể có một đời sống riêng lẻ, nhỏ bé; vì bạn chính là Sự sống thênh tháng. Qua thói quen phê phán của lý trí và sự co rúm của tình cảm, bạn cảm thấy mình có một quan hệ phản kháng có tính chất cá nhận với người khác và với những biến cố, tình huống trong đời bạn. Không gian im lắng ấy cũng ôm trọng cả bạn nữa.
Chủ thể “Tôi” không thể tự biến nó thành một đối tượng của tri thức, của Tâm. Đó là lý do chúng ta rất sợ cái Chết. Nhưng bạn hãy thực tập chấp nhận những gì bạn đang cảm thấy ở trong lòng.
Lúc đó,bạn chỉ có mặt với chính giây phúy này. Khi nào bạn chợt nhận ra rằng: “Ồ mình lại sắp rơi vào thói quen chỉ lo nghĩ đến phút giây sắp tới, luôn bận tâm đến những gì chưa xảy ra”, đó là lúc bạn bắt dầu bước ra khỏi những thói quen lâu đời trong tình cảm hay trong cách bạn suy nghĩ và đồng thời có khả năng chọn lựa để đặt sự chú tâm của mình hoàn toàn vào giây phút này. Từ đó bản ngã bạn không còn không chế quan hệ của bạn.
Cho nên, dù bạn có mắt phải chứng bại liệt toàn thân thì bạn vẫn có thể thực tập tưong tự như thế. Đừng chối bỏ những cảm xúc bạn đang có hay những gì đang xảy ra . Bất kỳ khi nào bạn chấp nhận một cách sâu sắc mỗi giây phút như bản chất của nó - bất kể hình thức phút giây ấy đang biểu hiện là gì - bạn sẽ có được trạng thái lặng yên, bạn có được sự an tịnh.