Dường như sợ hãi có nhiều nguyên nhân. À, có thể lắm chứ và họ làm được, nhưng sự việc hóa ra càng khó khăn hơn. Sự phản kháng mà tâm trí tạo ra, trong trường hợp này là cơn bực dọc hay tức giận, còn đáng ngại hơn cả nguyên nhân ban đầu mà nó cố gắng giải trừ nữa.
Xúc cảm nảy sinh ở chỗ mà tâm trí và thân xác gặp gỡ nhau. Quan sát hàm ý chấp nhận cái quầng ấy là một bộ phận của cái đang là vào lúc bấy giờ. Tiếng nói này biết phê bình, suy đoán, phán xét, so sánh, than phiền, ưa thích, ghét bỏ, và vân vân.
Chúng vượt quá phạm vi các xúc cảm, nằm ở mức độ sâu thẳm hơn nhiều. Câu ngạn ngữ kỳ lạ của Phật giáo nói rằng từng cội cây và từng cọng cỏ sau cùng đều tỏ ngộ nhằm tuyên xưng cùng cái chân lý này vậy. Một ngày kia bạn có thể bắt gặp chính bạn mỉm cười với tiếng nói trong đầu bạn, giống như bạn mỉm cười với các trò hề của một đứa trẻ vậy.
Cùng một điều kiện làm cho bạn hạnh phúc, rồi sau đó khiến cho bạn thấy bất hạnh. Không phải là vấn đề phạm tội. Nó là chất ô nhiễm tinh thần, và có một mối liên hệ sâu sắc giữa tình trạng gây độc và tàn phá thiên nhiên với khía cạnh tiêu cực vô cùng lớn lao đã tích lũy trong linh hồn tập thể của nhân loại.
Thiên Mẫu hay Bà Mẹ Thiêng liêng có hai khía cạnh: Bà ban tặng sự sống, và chính bà lại tước đoạt sự sống. Trách nhiệm của bạn lúc ấy là không tạo thêm đau khổ nữa. Khi bạn chối bỏ tình cảm đau khổ, thì mọi việc bạn làm, mọi điều bạn nghĩ, cũng như cái mối quan hệ của bạn đều bị ô nhiễm bởi đau khổ ấy.
Suy nghĩ bị cưỡng bách không thể dừng lại được đã trở thành một căn bệnh tập thể. Đau khổ được tạo ra theo cách đó cuối cùng sẽ buộc bạn phải thoát ra khỏi trạng thái vô minh của mình. Khoảnh khắc hiện tại đôi khi không sao chấp nhận được, rất khó chịu, hay khủng khiếp.
Tất cả mọi hình tướng đều vô thường. Sau đó, hãy tập trung chú ý sâu hơn nữa vào cảm nhận ấy. Bạn đang gây ô nhiễm thế giới hay đang quét sạch đống rác rưởi? Chính bạn chứ không ai khác chịu trách nhiệm đối với không gian nội tâm của mình, giống như bạn chịu trách nhiệm đối với hành tinh này vậy.
Bạn không muốn cảm nhận cái bạn đang cảm nhận được. Nghiên cứu các điểm phức tạp của tâm trí có thể giúp bạn trở thành nhà tâm lý học giỏi giang, nhưng không giúp bạn vượt khỏi sự chi phối của tâm trí được, cũng giống như việc nghiên cứu bệnh điên không đủ giúp bạn tỉnh trí trở lại. Khi sự cưỡng bách phải nỗ lực đào thoát khỏi cái Bây giờ đã ngưng dứt, niềm vui xuất phát từ Bản thể hiện tiền sẽ tuôn chảy vào mọi việc bạn thực hiện.
Một khi đã giũ bỏ được mối quan hệ đó, tất cả những mối quan hệ khác đều là quan hệ tình yêu. Nó diễn ra như thể đau khổ trở thành nhiên liệu để thắp lên ngọn lửa ý thức, rồi sau đó càng cháy rực rỡ hơn. Một dấu hiệu là cách cư xử của người đó trong các tình huống khó khăn hay đầy thách thức, hoặc khi mọi thứ “hóa ra tệ hại”.
Lúc đó bạn sẽ cảm thấy dễ chịu với cái Bây giờ và ngay ở đây, cảm thấy dễ chịu với chính mình. Hẳn là ở bình diện nào đó họ nhận ra rằng nỗi đau khổ ấy do tự tạo mà có. Do đó, nhu cầu tâm lý muốn trở thành thứ gì đó khác hơn con người của bạn không còn ở đó nữa.