Bài học này nổi lên khi Warren gần như mất toàn bộ 700 triệu đôla đầu tư vào công ty Salomon Brothers trên Wall Street. Nếu ông không hiểu về công ty, ông sẽ không thể nào xác định liệu cơ cấu kinh tế dài hạn của nó có tốt hay không, liệu đội ngũ quản lý có năng lực và trung thực hay không, và liệu giá bán của nó có hấp dẫn không. Một CEO trung thực với công chúng về sai lầm của mình thì có nhiều khả năng sẽ học hỏi từ những sai lầm này.
Nếu có đủ thông tin tay trong và một triệu đôla, bạn có thể trắng tay trong vòng một năm. Các câu hỏi buộc chúng ta phải suy nghĩ, và câu trả lời cho chúng ta biết liệu mình nên hành động như thế nào. Đó là lý do vì sao Warren thích thị trường giá giảm; ông đã để ý các công ty tuyệt vời mà ông sẽ chộp ngay nếu ông tìm được giá phù hợp.
Chúng tôi chỉ cố gắng mua những công ty có cơ cấu kinh tế tiềm ẩn từ tốt đến tuyệt hảo, do những người trung thực và có năng lực quản lý, mua chúng với giá hợp lý. Một công việc thử thách khiến mọi việc trở nên thú vị, mang đến cho bạn sự quý trọng bản thân, thúc đẩy sáng tạo, và thu hút được những người giỏi nhất. Vị thế đặc biệt này giúp họ tạo dựng được quyền lực về kinh tế.
Bạn có thể chăm sóc chúng và làm cho chúng vững mạnh bằng cách học tập đầy đủ để có thể tối ưu hóa tiềm lực kiếm tiền cực lớn của bạn, hoặc bạn có thể phí phạm tài sản và vứt đi mọi tiềm năng bạn có Chọn lựa cách nào là tùy thuộc ở bạn. Sau khóa học ở Columbia, Warren đến làm việc cho công ty đầu tư của Graham tại Wall Street, và kết thúc câu chuyện này là những gì kết tinh nên các huyền thoại tài chính. Một người khôn ngoan mua cổ phiếu khi các nguyên tắc căn bản tỏ ra thuận lợi; vì vậy ông ta có được một mức độ an toàn nhất định nếu giá cổ phiếu còn xuống thấp nữa.
Và trong một hành động cực kỳ điên rồ không thể lường trước, họ không chỉ tiêu tán toàn bộ số vốn của các nhà đầu tư mà còn gần như làm tê liệt toàn bộ hệ thống tài chính của đất nước. Khi nhà quản lý thay đổi sổ, họ sẽ phải chịu tù tội, nhưng đáng buồn là hệ thống kế toán lừa đảo của họ thường không được phát hiện cho đến khi họ đã phủi sạch toàn bộ số vốn đầu tư của cổ đông và cả nguồn quỹ hưu trí của nhân viên. Giá càng tăng thì thương vụ càng kém hấp dẫn, và nếu giá tăng quá cao, nó có thể là một thảm họa.
Khi đầu tư, bạn nên chọn công ty vĩ đại và tránh công ty yếu kém, cho dù người điều hành chúng là một thiên tài. Liêm chính là một nguyên liệu chính trong triết lý quản lý của Warren. Bạn cũng nên đối xử tương tự với cơ thể và trí óc của mình.
Nhưng nếu bạn là nhà quản lý tài chính thì vấn đề là các cổ đông viên cứ thúc giục sau lưng, Đánh đi, đồ lười! Nhà đầu tư Bernard Baruch vĩ đại nổi tiếng trong những năm 1920 vì ông luôn bán ngay lập tức cổ phiếu nếu có ai đó chia sẻ với ông thông tin tay trong nóng hổi. Ông xài đồ rẻ tiền vì ông hiểu giá trị tương lai của một món tiền với lãi gộp.
Nhắc lại là khi giá cao ngất trời nghĩa là đã đến lúc nói lời tạm biệt. Câu hỏi đặt ra là liệu tăng trưởng sẽ đến, và nếu có tăng trưởng, liệu tôi có sẵn sàng trả tiền cho nó không? Nếu công ty có lợi thế cạnh tranh bền vững, tăng trưởng sẽ đến, nhưng nếu bạn trả giá cổ phiếu quá cao, bạn gần như đã làm giảm con số bạn kiếm được trong tương lai từ thương vụ đầu tư này - tức là làm giảm tỉ suất lợi nhuận hàng năm. Đây là bí mật rất lớn trong chiến lược mua và giữ cổ phiếu của Warren.
Nếu chúng ta không tìm được gi trong vòng tròn năng lực của mình, đừng cố gắng mở rộng vòng tròn. Người thông thái biết rằng nếu bạn kết hôn vì tiền, bạn sẽ phải trả giá đến từng đồng xu mọn. Bạn thấy đấy, suy nghĩ như Warren Buffett cũng không quá khó lắm đâu.
Mọi thứ đều kết thúc, và vì vậy bạn không chỉ phải luôn theo dõi tình hình mà còn phải biết lao đi trước một bước. Chính là vì những nhà đầu tư lười biếng không làm bài tập kiểm tra những thương vụ làm ăn của mình, đồng nghĩa với việc họ cứ nhắm mắt mua bán theo số đông chứ không phải theo các nguyên tắc làm giàu căn bản. Để biết được liệu công ty có cơ cấu kinh tế tiềm ẩn từ tốt đến tuyệt hảo, nhất thiết phải hiểu rõ về nó.